کاربرد الگوی بین نظریه ای در تبیین وضعیت رفتار مصرف سیگار

زمینه و هدف : مصرف سیگار یکی از مهم ترین عوامل خطر برای بسیاری از بیماری ها بوده و خطر مرگ زودرس را افزایش می دهد. الگوی بین نظریه ای یکی از الگوهای مطالعه رفتار سلامتی به خصوص رفتارهای اعتیادآمیز است. این مطالعه با هدف فهم استعمال سیگار بر اساس الگوی بین نظریه ای در بین افراد سیگاری شهر گرگان انجام گردید. روش بررسی : این مطالعه مقطعی با رویکرد توصیفی – تحلیلی روی 450 مرد سیگاری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های مراحل تغییر diclemente ، تعادل تصمیم گیری و خودکارآمدی velicer و فرایندهای تغییر prochaska و وابستگی به نیکوتین fagerstrom بود. یافته ها : بر اساس مراحل تغییر 39.1% در مرحله پیش تفکر، 13.8% در مرحله تفکر، 42.4% در مرحله آمادگی، 2.7% در مرحله عمل و 2% دیگر در مرحله نگهداری بودند. بین مراحل تغییر مصرف سیگار با تمامی سازه های الگوی بین نظریه ای و آزمون وابستگی به نیکوتین ارتباط آماری معنی داری وجود داشت (p<0.05). مضرات مصرف سیگار، فرایندهای خود ارزیابی مجدد، خودرهایی و آزادی اجتماعی دارای اندازه اثر بزرگ بودند و فرایند جستجوی روابط یاری رسان کمترین اندازه اثر را داشت. نتیجه گیری : سازه مضرات مصرف سیگار، فرایند خودارزیابی مجدد، خودرهایی و آزادی بیشترین قدرت پیش بینی کنندگی حرکت در طول مراحل تغییر مصرف سیگار را دارند. همچنین جستجوی روابط یاری رسان کمترین اندازه اثر را داشت.